3 listopada 2011

"Niedoręczony list" S. Blake czyli łowiąc "perły"

Tak jak w przypadku " Po Syberii" Colina Thubrona, nie mam dla siebie żadnego wytłumaczenia, dlaczego tej książki jeszcze nie przeczytałam. Tak w przypadku książki "Niedoręczony list" Sarah Blake, absolutnie i z całą pewnością wiem, dlaczego jej nie przeczytam ( w całości ). Nie pamiętam już, kiedy w moje ręce wpadła książka, której lektura sprawiłaby mi, równie wątpliwą przyjemność.

Wszystko przemawiało za wspomnianą książką. Bardzo interesujący tekst na okładce : "Jest rok 1940. Bomby spadają na Londyn. We Franklin, nadmorskim miasteczku w Massachusetts, Iris James słucha wiadomości z Londynu i czuje, że wkrótce wojna i dla niej stanie się brutalną rzeczywistością." itd. Jeszcze bardziej obiecujące i wiele znaczące zdanie : " Trzy kobiety, których życie zmieniła wojna i pewne niewysłane listy..." Przyjemna okładka ( brak złotych liter i wściekle różowego koloru - to już coś ). Zwiedziona wszystkimi powyższymi zachętami sięgnęłam po "Niedoręczony list". I dostałam wielką nauczkę, że przed zakupem książki należy przynajmniej jej mały fragment przeczytać. A do notek, umieszczanych przez wydawców, podchodzić trzeba z ograniczoną dozą zaufania - niestety.

Jak wspomniałam, wszystko przedstawiało się nadzwyczaj zachęcająco. II Wojna Światowa widziana z kobiecej perspektywy ( i cóż, że amerykańskiej ). Trzy różne kobiece bohaterki : naczelniczka poczty Iris, młodziutka żona lekarza Emma i dziennikarka radiowa Frances . I ów tytułowy niedoręczony list. Czyż nie zapowiada się pięknie ? Zapowiada się. A potem otwieramy książkę i zaczynamy czytać. I nie wiemy : czy śmiać się, czy płakać ? ( Czytając "Niedoręczony list" ma się ochotę na jedno i drugie. )

Iris poznajemy podczas wizyty u ginekologa ( nietypowo, prawda? ), do którego udała się po wydanie pewnego zaświadczenia. A oto jego treść w pełnym brzmieniu : "Niniejszym zaświadczam, że zbadałem Pannę Iris James 21 września 1940 i stwierdzam, że pozostaje w stanie nietkniętym." Emmę poznajemy w autobusie, którym jedzie do swojego świeżo poślubionego męża Willa. Emma czyta " Annę Kareninę", a jej uwagę przyciąga szczególnie jedno zdanie :" Wroński kochał się z Anną." I oczywiście zaczynają się dywagacje : "Czy naprawdę Tołstoj miał na myśli kochanie się ? To niemożliwe. Czy pisałby o tym tak otwarcie ? (...) Na pewno chodziło o coś innego, o coś bardziej niewinnego." Jednym słowem : purytańska Ameryka lat 40-tych w ujęciu autorki "Niedoręczonego listu". Co do Frances, rozczaruję pewnie wszystkich, ale nic podobnego nie przytoczę. ( Za to jest seks z nieznajomym, poznanym w londyńskim barze. Zapewne jakimś lordem, bo " Mówił z akcentem wyższych sfer". )

"Wkroczyła do ciemnej groty pocałunku.", " Jego oczy mogły równie dobrze być dłońmi.", "Jej czerwone usta były nie bardziej złowróżebne niż znak pokazujący statkom wejście do portu.","Szrapnel zadudnił jak tancerze w chodakach, choć bez muzyki."- podobnych zdań w książce jest wiele. Myślę, że tłumaczka książki miała super zabawę pracując nad jej przekładem. I Danuta Stenka czytając ją w wersji audio, też. Najbardziej odpowiednim słowem, którym określiłabym książkę Sarah Blake - to bardzo nielubiane przeze mnie słowo : porażająca. Porażająca stylem i treścią. Niezapomniana jest scena porodu przyjmowanego przez Willa : pacjentka rodzi, a on odpływa myślami do pierwszego spotkania z Emmą ( nic dziwnego, zauważę złośliwie, że kończy się zgonem rodzącej ).

Zdołałam przeczytać jakieś sto stron książki. Z każdą kolejną stroną, coraz więcej uwagi poświęcając wyławianiu wspomnianych "perełek". I nie ukrywam, że to "łowienie" zaczęło mi sprawiać pewną przyjemność. ( Lecz nie o taką przyjemność w czytaniu przecież chodzi. ) Nigdy nie podejrzewałam siebie o skłonności do okrucieństwa, ale "Niedoręczony list" sprawił, że wychodzi ze mnie sadystka - chętnie bym się nad "dziełem" pani Blake poznęcała. Pomaltretowała i sponiewierała bez litości ( oczywiście nie fizycznie lecz słownie ). Wydawcy też na to zasłużyli, pozwalając na tak wielkie marnotrawstwo papieru. Sądzę jednak, że poprzestanę na tym, co już napisałam. Czas zatem na  błyskotliwe zdanie podsumowania. Brakuje mi inwencji Sarah Blake, więc zakończę słowami : I tylko drzew żal...


Sarah Blake, Niedoręczony list, Świat Książki, 2011, s. 310

4 komentarze:

  1. Dzięki za ostrzeżenie, bo sama gdybym tylko natknęła się na tę książkę niechybnie bym ją kupiła. Złapałabym się na okładkę i słowa wydawcy. Tak to wiem, co omijac.

    OdpowiedzUsuń
  2. Niestety, ja się nabrałam. Nie liczyłam na literackie arcydzieło, ale nie spodziewałam się czegoś takiego. Kompletne rozczarowanie - delikatnie mówiąc.

    OdpowiedzUsuń
  3. Czy ja już to mówiłam? Chyba nie - baaardzo mi się podobają Twoje recenzje! Jeśli kiedyś sięgnę po "Służące" to właśnie dzięki Tobie, a dziś ustrzegłaś mnie przed pochopnym wydaniem pieniędzy (bo miałam ją w planach zakupowych) :)))

    OdpowiedzUsuń
  4. @ Maniaczytania
    Bardzo się z Twojej opinii cieszę. Czytając to, co piszą inni na swoich blogach ( np. tych, które obserwuję ) zżera mnie po prostu zazdrość - chciałabym umieć tak pisać ! Co do książki Sarah Blake - napisałam szczerze, co o niej myślę. Nie lubię krytykować, ale nie będę chwalić czegoś, co mi się nie podobało.

    OdpowiedzUsuń